ทฤษฎีบุคลิกภาพประกอบด้วยทฤษฎีต่าง ๆ ที่มีมุมมองหลากหลาย แต่ละทฤษฎีก็พยายามอธิบายถึงบุคลิกภาพและที่มา พร้อมกับชี้ให้เห็นถึงกระบวนการปรับตัวของมนุษย์ ทฤษฎีเหล่านี้ล้วนเป็นทฤษฎีของนักวิชาการตะวันตกซึ่งมีจุดเน้นของตัวเอง ผู้เขียนได้พยายามสอดแทรกความคิดของตัวเองโดยอาศัยการวิจารณ์ส่งท้ายและบางส่วนก็สอดแทรกเข้าไปในเนื้อหาโดยตรง ผู้เขียนได้เพิ่มแนวคิดเข้าไปในหนังสือเล่มนี้ด้วย จึงทำให้หนังสือ้ล่มนี้ต่างจากหนังสือทฤษฎีบุคลิกภาพเล่มอื่น ๆ
หนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นเพื่อเป็นตำราประกอบการเรียนของนักศึกษา เนื้อหาแบ่งออกเป็น 18 บท หนังสือเล่มนี้ได้กล่าวถึงทฤษฎีที่สำคัญเกี่ยวกับบุคลิกภาพ โดยทฤษฎีที่กล่าวถึงเป็นของนักวิชาการตะวันตก แต่ผู้เขียนก็ได้สอดแทรกข้อคิดเพิ่มเติมอีกหลายประเด็น
ส่วนที่1 แนะนำสาขาวิชาบุคลิกภาพ
บทนำ บุคลิกภาพและแนวการศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์
ส่วนที่2 จิตวิเคราะห์และมุมมองจิตวิเคราะห์ใหม่
บทที่1 ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์
บทที่2 จิตวิเคาระห์ของจุง
บทที่3 จิตวิทยาปัจเจกบุคคลของแอ็ดเลอร์
บทที่4 การวิเคราะห์จิตเชิงสังคมและวัฒนธรรมของฮอร์ไน
บทที่5 ทฤษฎีจิตวิเคราะห์เชิงมนุษย์นิยมของฟรอมม์
บทที่6 ทฤษฎีจิตวิเคราะห์เชิงจิตวิทยาของอีโก้ของอิริคสัน
ส่วนที่3 มุมมองของเทรท
ฯลฯ