"นักรบ" เป็นผู้ที่มีความสามารถในทางการต่อสู้หรือการทำสงคราม นักรบไม่จำเป็นจะต้องเป็นทหาร แต่ถือว่าทหารเป็นนักรบ นักรบต้องมีคุณธรรมประจำใจ เช่น ความไม่ฟุ้งเฟ้อ ความกล้าหาญ ซื่อสัตย์สุจริต ความมุ่งมั่น มีวินัย ความอ่อนน้อมถ่อมตน มั่นในขันติธรรม จริงใจ เชื่อถือได้ ฯลฯ ส่วน "สันติวิธี" นั้น เป็นวิธีการจัดการความขัดแย้งโดยไม่ใช้ความรุนแรง ทำให้คนเดือดร้อนน้อยที่สุด หรือได้ประโยชน์ด้วยกันทุกฝ่ายที่เรียกว่า win-win situation เช่น การใช้วิธีเจรจาชี้แจงด้วยเมตตาธรรม หรือการช่วยเหลือขจัดปัดเป่าความทุกข์ของผู้ยากไร้ สิ่งเหล่านี้ทหารไทยเคยทำได้สำเร็จ สร้างความเจริญให้แก่ชุมชนต่างๆ ในประเทศไทย โดยการส่งเสริมสุขภาพอนามัย ส่งเสริมเพิ่มโอกาสทางการศึกษา ให้รู้วิธีหาความรู้อันเป็นปัจจัยสร้างความเสมอภาคแก่บุคคล เสริมการงานอาชีพเพิ่มรายได้ด้วยวิธีการที่สุจริตต่างๆ
คนที่จะทำได้ดังที่กล่าวมานี้ ต้องมีจิตใจเป็น "นักรบสันติวิธี" ต้องได้รับการศึกษา และการฝึกหัดที่ดี กล่าวคือมีน้ำใจ รู้จริง ทำเป็น ใจกว้าง มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี วิธีหนึ่งที่ทำให้คนเรามีคุณสมบัติอย่างนี้ได้ คือการฟังมาก อ่านมาก "พันเอก ดร.สรศักดิ์ งามขจรกุลกิจ" ได้พากเพียรค้นคว้า ใช้เอกสารมากมายหลากหลายในการเขียนหนังสือเรื่อง "นักรบสันติวิธี : ประวัติศาสตร์ ตำรา และวาทกรรมการทหารไทย" หวังว่าหนังสือเล่มนี้ จะมีส่วนช่วยสร้างนักรบสันติวิธี ที่จะเป็นผู้สร้างประโยชน์แก่ประเทศไทย ภูมิภาค และประชาคมโลกสืบไป
บทที่ 1 บทนำ
บทที่ 2 นักรบสันติวิธี : ความคิดและประสบการณ์ของผู้นำทหารไทย
บทที่ 3 โลกสันติวิธีของทหารหนุ่มรุ่นใหม่ : โลกแบบสีเทาๆ
บทที่ 4 การปลูกฝังอุดมการณ์รักชาติอย่างสันติของกองทัพบก
บทที่ 5 ตำราพิชัยสันติภาพและสันติวิธี
บทที่ 6 บทสรุป
นักรบ หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า warrior เป็นผู้ที่มีความสามารถในทางการต่อสู้ หรือการทำสงคราม นักรบไม่จำเป็นจะต้องเป็นทหาร แต่ถือว่าทหารเป็นนักรบ นักรบต้องมีคุณธรรมประจำใจ ส่วนสันติวิธีนั้น เป็นวิธีการจัดการความขัดแย้งโดยไม่ใช้ความรุนแรง ทำให้คนเดือดร้อนน้อยที่สุด หรือได้ประโยชน์ด้วยกันทุกฝ่ายที่เรียกว่า win-win situation สิ่งเหล่านี้ทหารไทยเคยทำได้สำเร็จ สร้างความเจริญให้แก่ชุมชนต่างๆ ในประเทศไทย โดยการส่งเสริมสุขภาพอนามัย ส่งเสริมเพิ่มโอกาสทางการศึกษา ให้รู้วิธีหาความรู้อันเป็นปัจจัยสร้างความเสมอภาคแก่บุคคล เสริมการงานอาชีพเพิ่มรายได้ด้วยวิธีการที่สุจริตต่างๆ
คนที่จะทำได้ดังที่กล่าวมานี้ต้องมีจิตใจเป็นนักรบสันติวิธี ต้องได้รับการศึกษาและการฝึกหัดที่ดี กล่าวคือมีน้ำใจ รู้จริง ทำเป็น ใจกว้าง มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี วิธีหนึ่งที่ทำให้คนเรามีคุณสมบัติอย่างนี้ได้ คือการฟังมาก อ่านมาก พันเอก ดร.สรศักดิ์ งามขจรกุลกิจ ได้พากเพียรค้นคว้าใช้เอกสารมากมายหลากหลายในการเขียนหนังสือเรื่อง "นักรบสันติวิธี : ประวัติศาสตร์ ตำรา และวาทกรรมการทหารไทย" หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะมีส่วนช่วยสร้างนักรบสันติวิธีที่จะเป็นผู้สร้างประโยชน์แก่ประเทศไทย ภูมิภาค และประชาคมโลกสืบไป
-- พระราชนิพนธ์ "คำนิยม" ใน พลเอกหญิง ศ.ดร.สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี --
หนังสือเล่มนี้ของ พันเอก ดร.สรศักดิ์ งามขจรกุลกิจ อาจารย์กองวิชาประวัติศาสตร์ ส่วนการศึกษา โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า มีเนื้อหาสำคัญซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นมาของนักรบสันติวิธีไทยตั้งแต่ในสมัยเริ่มรัฐธรรมนูญการปกครอง พ.ศ.2475 และยังแสดงถึง "จิตวิญญาณ" ของนักรบสันติวิธี ที่มีการถ่ายทอดกันต่อๆ มาจนถึงสมัยปัจจุบัน รวมทั้งยังได้นำเสนอการดำเนินกลยุทธ์ตามแนวทางสันติวิธี โดยยึดหลักใช้ปัญญาในการแก้ปัญหา หลีกเลี่ยงการใช้กำลัง เอาชนะฝ่ายตรงข้ามได้โดยไม่ต้องรบหรือปราศจากการรบ การแก้ปัญหาความขัดแย้งด้วยการเจรจา รวมทั้งแนวคิดและวิธีการเพื่อการอบรม ขัดเกลาเยาวชนทหารหรือนักเรียนนายร้อยให้มีจิตใจของความเป็นนักรบสันติวิธี
-- พลเอก พอพล มณีรินทร์ --
หนังสือ "นักรบสันติวิธี : ประวัติศาสตร์ ตำรา และวาทกรรมการทหารไทย" เล่มนี้ เป็นผลงานวิจัยที่น่าสนใจอีกชิ้นหนึ่งของพันเอก ดร.สรศักดิ์ ที่สร้างสรรค์ความรู้และสามารถนำมาประยุกต์ใช้อย่างต่อเนื่อง แสดงถึงความมุ่งมั่น มีวินัยและรู้จริงในฐานะ "ทหารวิชาการ" และที่สำคัญยิ่งคือ วาทกรรมหลักในหนังสือนี้ได้สนองแนวพระราชดำริของสมเด็จพระปิยมหาราช องค์ผู้ทรงก่อตั้งระบบโรงเรียนทหารสมัยใหม่ และแนวการทรงสอนของพลเอกหญิง ศ.ดร.สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องจากความรู้ในชุดนี้เท่ากับเป็นการปลูกสันติภาพและสันติวิธีในใจของทหารอาชีพให้เกิดขึ้นอย่างยั่งยืน
-- พลโท ชาญชัย ยศสุนทร --
ผู้บัญชาการโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า