กลับมาให้คนไทยได้ย้อนรำลึกถึงดินแดนสยามที่คนไทยหลายคนไม่ทันได้รู้จักอีกครั้ง สำหรับ "สยามที่ไม่ทันได้เห็น" ได้คัดสรรภาพประวัติศาสตร์จากเอกสารและสื่อสิ่งพิมพ์โบราณอายุนับร้อยปีจากฝั่งตะวันตก พร้อมรวบรวม 12 บทความ เชิงวิชาการสุดเข้มข้น ตีแผ่ความสัมพันธ์ทางการเมืองในอดีตระหว่างประเทศสยาม กัมพูชา และฝรั่งเศส อันนำไปสู่การถ่ายโอนดินแดนพระตะบอง เสียมราฐ นครวัด จนกลายเป็นกรณีพิพาทอันร้อนระอุในปัจจุบัน
มารว่มสัมผัสเรื่องราวนอกพงศาวดารไทยผ่านภาพลายเส้น และภาพถ่ายที่หาชมได้ยากมากกว่าร้อยภาพ พร้อมข้อมูลเบื้องลึกที่เคยถูกบันทึกไว้อย่างคลุมเครือไปกับ "สยามที่ไม่ทันได้เห็น : Siam-Khmer : The Untold Story" เล่มนี้
- อารัมภบท
- ภาพประวัติศาสตร์ ชุด สยามที่ไม่ทันได้เห็น
- รัชกาลที่ 4 ทรงคิดอย่างไรกับการเสียดินแดนเขมร "ครั้งแรก" ?
- เบื้องหลัง พระราชดำรัส ร.4 เรื่องเสียเมืองเขมร "เราขอบอกท่านด้วยความเจ็บปวดยิ่ง"
- รัชกาลที่ 5 ทรงคิดอย่างไรกับการเสียดินแดน?
- วารสาร "นักล่าอาณานิคม" ตีแผ่สัญญารัชกาลที่ 5 ทำไมสยามสละ "นครวัด" ?
- สืบจากภาพ หลักฐานใหม่ พลิกประวัติศาสตร์ใคร "สวมมงกุฎ" กษัตริย์เขมร?
- ชำแหละประวัติศาสตร์ ร.4 พบพิรุธพงศาวดารไทยกับพงศาวดารกรุงกัมพูชา "เป็นคนละเรื่องเดียวกัน"
- นางฟ้ารัตนโกสินทร์ เป็นเจ้าจอมที่ถูกลืม ของพระเจ้ากรุงกัมพูชา
- สยามที่ไม่ทันได้เห็น ภาพสมัย ร.4 ชี้ "ปล้น" อังกอร์ "ค้น" พิพิธภัณฑ์ปารีส "พบ" ของกลางเพียบ
ฯลฯ
ข้าพเจ้าต้องขอแสดงความชื่นชมคุณไกรฤกษ์ นานาอีกครั้ง ในความพยายามศึกษาค้นคว้าเอกสารฝ่ายในประเทศที่ไม่ค่อยแพร่หลายนัก และนำเสนอพระบรมราชวินิจฉัยพระราชหัตถเลขาที่แสดงถึงความปรารถนาดีของไทยที่มีต่อเขมรและแสดงความสัมพันธ์ของพระราชวงศ์ทั้งสองประดุจญาติสนิท ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงรับเจ้าชายเขมรมาทรงอุปถัมภ์เป็นพระราชบุตรบุญธรรมให้พ้นจากภัยสงครามกลางเมืองจนได้กลับไปครองบ้านเมืองสืบราชวงศ์ต่อมาจนปัจจุบัน และกษัตริย์เขมรเกือบทุกพระองค์ก็ได้รับการศึกษาอบรมตลอดจนบวชเรียนในไทยมาก่อนได้ราชสมบัติ แต่เนื่องจากยังขาดพระราชวินิจฉัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวที่มีความสำคัญอยู่มาก จึงขออนุญาตนำมาเสนอเพื่อให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
-- ท. กล้วยไม้ --
ศาสตราจารย์พิเศษ ทองต่อ กล้วยไม้ ณ อยุธยา
ปูชนียบุคคลด้านภาษาไทย พ.ศ. 2551
ของคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม